‌اگر از شما بپرسیم بعد از آب، محبوب‌ترین نوشیدنی دنیا چیست، شاید جواب خیلی از شما قهوه باشد ولی جالب است بدانید که جواب درست چای است. حالا اگر بپرسیم کشت چای در ایران چه قدر قدمت دارد احتمالا ذهنتان عددی بالای 500 سال را تخمین می‌زند ولی باز هم باید بگوییم که کشت چای سیاه، کمی بیشتر از 100 سال در ایران قدمت دارد.

با این حال باید بدانید به دلیل اینکه ایران در مسیر جاده ابریشم قرار گرفته بود، این نوشیدنی محبوب از حدود 2000 سال پیش از کشورهایی مثل چین و هند وارد می‌شد ولی مصرف آن بیشتر جنبه دارویی داشت. جالب است نه؟

ما در این مطلب مجله سلامتی لیمومی قصد داریم تا از فواید چای سیاه با شما صحبت کنیم تا در انتهای مطلب قانع شوید چرا گذشتگان از این نوشیدنی به عنوان دارو استفاده می‌کردند و چرا ما در طول روز می‌توانیم با خیال راحت چند فنجان از آن بنوشیم.

فواید چای سیاه چیست؟

این شما و این 10 فایده چای سیاه:

1)     وجود آنتی اکسیدان

وجود آنتی اکسیدان‌ها در مواد غدایی یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تایید سلامتی است. خوشبختانه این ماده در چای سیاه وجود دارد. آنتی اکسیدان‌ها به سلامت کلی بدن کمک می‌کنند، آسیب سلولی را کاهش می‌دهند، سطح کلسترول و قند خون را پایین می‌آورند و به کاهش چربی کمک می‌کنند.

بهترین راه برای جذب آنتی اکسیدان‌ها از طریق خوردن و نوشیدن مواد غذایی است. حالا که اینطور است پس چرا با خیال راحت یک لیوان چای ننوشیم؟

2)     کمک به سلامتی قلب

چای سیاه حاوی گروه دیگری از آنتی اکسیدان‌ها به نام فلاونوئیدها است، که برای سلامت قلب مفید هستند. فلاونوئیدها را می توان در سبزیجات، میوه‌ها و شکلات تلخ هم پیدا کرد.

مصرف منظم فلاونوئیدها، ممکن است به کاهش بسیاری از عوامل خطر بیماری قلبی، مثل فشار خون بالا، کلسترول بالا،تری گلیسیرید بالا و چاقی کمک کند.

یک بررسی بزرگ از مطالعات نشان داده که به ازای مصرف هر فنجان چای روزانه، خطر مرگ ناشی از بیماری قلبی 4%، خطر حمله قلبی و سایر حوادث قلبی و عروقی 2% و خطر سکته مغزی 4% کمتر می‌شود.

3)     کلسترول LDL را کاهش می‌دهد

LDL و HDL دو نوع لیپوپروتئین هستند که کلسترول را در سراسر بدن حمل می‌کنند. LDL بیش‌ازحد در بدن می‌تواند خطر بیماری قلبی و سکته را افزایش دهد.  به این کلسترول، کلسترول بد هم می‌گویند. مطالعات نشان داده‌اند که چای سیاه ممکن است به کاهش سطح LDL کمک کند.

4)     سلامت روده را بهبود می‌بخشد

نوع باکتری موجود در روده شما، نقش مهمی در سلامت گوارشتان، ایفا می‌کند. برخی از باکتری های موجود در روده برای سلامتی شما مفید و برخی مضر هستند.

اگر باکتری‌های مفید در روده شما وجود داشته باشند، باعث می‌شوند که کمتر به بیماری‌هایی مثل التهاب روده، دیابت نوع 2، بیماری قلبی و عروقی، چاقی و یا حتی سرطان‌های مربوط به دستگاه گوارش دچار شوید.

از فواید چای سیاه پلی فنول‌های موجود در آن است که با ترویج رشد باکتر‌ی‌های خوب و مهار رشد باکتری‌های بد به حفظ سلامت روده و ترمیم پوش داخلی دستگاه گوارش کمک می‌کند.

5)     به کاهش فشار خون کمک می‌کند

همان طور که می‌دانید فشار خون بالا می‌تواند خطر نارسایی قلبی و کلیوی، سکته مغزی، کاهش بینایی و حملات قلبی را افزایش دهد. خوشبختانه، با تغییر رژیم غذایی و سبک زندگیتان می‌توانید فشار خون را کاهش دهید.

مطالعات نشان داده‌ که مصرف منظم چای به کاهش فشار خون کمک می‌کند. در نتیجه اگر این مشکل را دارید نوشیدن چای در طول روز، به اضافه داروهایی را که پزشک متخصص برایتان تجویز کرده است فراموش نکنید. فقط حتما با پزشک‌تان مشورت کنید که نوشیدن چای تداخلی با داروهای مصرفی‌تان ایجاد نکند.

6)     به کاهش خطر سکته کمک می‌کند

سکته دومین عامل مرگ‌ومیر در سراسر جهان است. سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که یک رگ خونی در مغز مسدود و یا پاره شود و سکته قلبی زمانی اتفاق می‌افتد که شریان‌هایی که باعث رسیدن خون به قلب می‌شوند، بسته شوند.

خوشبختانه با تغییر سبک زندگی مثل مصرف غذاهای کم‌چرب و سالم، فعالیت بدنی متناوب، کنترل فشار خون و نکشیدن سیگار می‌توان به کاهش خطر سکته کمک کرد.

همان‌طور که اشاره کردیم چای سیاه به کاهش فشار خون کمک می‌کند؛ در نتیجه خطر سکته قلبی و مغزی را هم کاهش می‌دهد. مطالعات نشان داده خطر سکته مغزی برای افرادی که از نظر ژنتیکی مستعد نوشیدن چای بیشتر در روز هستند، کمتر است.

7)     سطح قند خون را کاهش می‌دهد

افزایش سطح قند خون ممکن است خطر بیماری‌هایی مانند دیابت نوع 2، چاقی، بیماری‌های قلبی‌وعروقی، نارسایی کلیه و افسردگی را افزایش دهد. وقتی شما خوردنی یا نوشیدنی شیرینی مصرف می‌کنید، لوزالمعده هورمونی به نام انسولین ترشح می‌کند.

انسولین به قند اجازه می‌دهد تا وارد سلول‌ها از جمله سلول های ماهیچه‌ای و کبدی شود تا به عنوان انرژی یا گلیکوژن ذخیره شود. هنگامی که بدن نیاز به استفاده از انرژی دارد، هورمون دیگری به نام گلوکاگون ترشح می‌شود تا به بدن کمک کند گلیکوژن را تجزیه کند و انرژی آزاد شود.

اگر بیشتر از مقداری که بدنتان فضای ذخیره‌سازی گلیکوژن دارد، مواد غذایی شیرین مصرف کنید، قند اضافی به صورت چربی ذخیره می‌شود.

تحقیقات نشان می‌دهد که نوشیدن چای سیاه (بدون قند و شکر) ممکن است به کاهش قند خون بعد از یک وعده غذایی یا میان‌وعده کمک کند و همچنین باعث افزایش ترشح هورمون انسولین در بدن شود.

8)     کمک به کاهش خطر ابتلا به سرطان

مثل اینکه فواید چای سیاه تمامی ندارد! این نوشیدنی حاوی پلی فنول است که ممکن است به مبارزه با سلول‌های سرطانی در بدن کمک کند.

دقت کنید که مصرف چای سیاه به تنهایی، به هیچ عنوان سرطان را درمان نمی‌کند و در مواجهه با سرطان، رژیم غذایی فرد باید کاملا زیر نظر پزشک متخصص باشد. اما بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد که این شکل از چای ممکن است در کاهش رشد سلول‌های سرطانی تاثیر داشته باشد.

9)     تمرکز را بهبود می‌بخشد

چای سیاه حاوی کافئین و اسید آمینه ای به نام L-theanine است که می‌تواند هوشیاری و تمرکز را بهبود ببخشد. L-theanine فعالیت آلفا را در مغز افزایش می‌دهد و در نتیجه باعث آرامش و تمرکز بهتر می‌شود.

شاید به همین دلیل است که بسیاری از افراد پس از نوشیدن چای انرژی پایدارتری نسبت به سایر نوشیدنی‌های کافئین دار مانند قهوه گزارش می‌دهند. پس اگر به دنبال افزایش انرژی و تمرکز با مصرف کافئین کم هستید، چای سیاه را به جای انواع نوشیدنی‌های دیگر با کافئین بالا انتخاب کنید.

10)  راحت آماده می‌شود

یکی دیگر خوبی‌های چای این است که به راحتی حاضر می‌شود و لازم نیست برای داشتن یک فنجان از آن با کیفیت عالی، وقت زیادی برای آماده کردن بگذارید.

فواید چای سیاه همیشگی و برای همه است؟

یک اصل در مصرف تمام مواد غذایی روی زمین وجود دارد و آن این است که مصرف کم یا بیش از اندازه هر ماده غذایی به سلامتی بدن آسیب می‌زند. با همه فواید چای سیاه، باید بدانید مصرف بیش‌ از اندازه نوشیدنی مورد علاقه ما ایرانی‌ها ممکن است باعث آسیب رساندن به بدن‌مان شود.

به عنوان مثال کافئین موجود در چای ممکن است ضربان قلب را بالا ببرد و باعث استرس و کم‌خوابی شود یا اینکه در جذب آهن اختلال ایجاد کند. به همین دلیل است که توصیه می‌شود حداقل یک ساعت قبل یا بعد غذا چای مصرف نکنید.